...ΙΣΤΟΡΙΑ της περιοχής της Γρίβας – Παιονίας και του Πάικου.

Μυθολογία
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία ο εραστής της Σελήνης, ο Ενδυμίων από την Αρκαδία είχε τρεις γιούς, τον Παίονα, τον Επειό και τον Αιτωλό. Ο Ενδυμίων για να δώσει το βασίλειό του σε έναν από αυτούς, τους έβαλε να τρέξουν σε αγώνα δρόμου στην Ολυμπία, όπου νίκησε και πήρε την βασιλεία ο Επειός. Ο Παίονας ηττημένος και λυπημένος έφυγε για να εγκατασταθεί στην βόρεια κοιλάδα του Αξιού που ονομάστηκε Παιονία.
Ο θεός Αξιός, μετά τον έρωτα του ποταμού με τη μεγαλύτερη κόρη του Ακεσσαμενού, γέννησε τον Πηλέγονα, γενάρχη των Παιόνων, βασιλιά της γειτονικής στον Αξιό Πιερίας, την Περίβοια.

Προϊστορικά Χρόνια (3500π.Χ – 1900π.Χ)
Η περιοχή του Αξιού έχει κατοικηθεί από τα νεολιθικά χρόνια. Την εποχή του Χαλκού, γύρω στα 3500 με 3000 π.Χ., στην περιοχή εγκαταστάθηκαν Παίονες.
Οι Παίονες ήταν γνωστοί από τα αρχαιολογικά ευρήματα ως “Πολιτισμός του Γλυκού Νερού” καθώς έφτιαχναν οικισμούς δίπλα σε ποταμούς και λίμνες, όπως ο πασσαλόπηκτος οικισμός της Δοϊράνης (Δόβηρες Παίονες).
Τους Παίονες οδήγησε από το βορρά (τη βόρεια κοιλάδα του Αξιού, όπου διέμεναν) στο νότο (νότια κοιλάδα του Αξιού), ο βασιλεύς Πηλέγων και κατοίκησαν την περιοχή δυτικά του Αξιού. Ήταν μια από της πιο στρατηγικές θέσεις της κεντρικής Μακεδονίας.
Ελληνιστική Περίοδος (1900π.Χ. – 146π.Χ.)
Δυτικά από τον Αξιό έως τον Λουδία ποταμό και μέχρι τη βόρεια κορυφογραμμή του Πάικου απλωνόταν η Πελαγονία, αρχαία χώρα και επαρχία της Μακεδονίας. Εκτεινόταν βόρεια της Λυγκηστίδας, από τα όρη της δυτικής όχθης του Αξιού (Πάϊκο) μέχρι του όρους Πετρίνο (ανατ. της Λυχνίτιδας λίμνης – φυσικό όριο μεταξύ Μακεδονίας και Ιλλυρίας. Βόρεια η Πελαγονία εκτεινόταν μέχρι του όρους Βάβουνα και της πόλης Στόβοι στη συμβολή του Εριγώνος και του Αξιού.
Παλιότερα οι Πελαγόνες κατείχαν και τις δύο όχθες της πεδιάδας του Αξιού και οι Παίονες είναι μία από τις πελασγικές φυλές, που κατοικoύσαν στις όχθες του Αξιού και δυτικά ως το όρος Πάικο. Πριν υποταχθούν στο Μακεδονικό Βασίλειο τελούσαν υπό τη κυριαρχία των Λυγκηστών. Θεωρείται η κοιτίδα των Αχαιών και Αιολέων, και από το 1900 π.Χ. υπάρχει συμπαγής ελληνικός πληθυσμός, αστικός και αγροτικός.
Στην περιοχή έχουν βρεθεί πολλά προ-μυκηναϊκά αντικείμενα, που εκτίθενται στο Μουσείο του Μοναστηρίου, όπως ο διπλός πέλεκυς που αργότερα συναντάμε ευρέως στις Μυκήνες και σημείο εκκίνησης της χερσαίας καθόδου των Ελληνικών φύλων προς τη Νότιο Ελλάδα.
Στόν Ευρωπό βρέθηκε το περίφημο αρχαϊκό άγαλμα του Κούρου (650π.Χ.) σε φυσικό μέγεθος (ύψος 1,80μ.), κυκλαδίτικης τεχνοτροπίας και είναι το μοναδικό που ανακαλύφθηκε στο βορειοελλαδικό χώρο φυλασσόμενο στο αρχαιολογικό μουσείο του Κιλκίς.
Η περιοχή καταλήφθηκε τον 12ο αιώνα π.Χ. από Κρήτες, οι οποίοι, διωγμένοι από τους Αχαιούς, ήρθαν στην περιοχή με το όνομα Βωττιαίοι. Στους Περσικούς Πολέμους η περιοχή καταλαμβάνεται από Πέρσες με τους οποίους είχαν συμμαχήσει. Οι Μακεδόνες που είχαν ήδη κυριεύσει την δυτική όχθη του Αξιού από τον 8ο αιώνα, ανακαταλαμβάνουν τελικά την περιοχή τον 5ο αιώνα (μετά την υποχώρηση των Περσών), η περιοχή τελικά περιέρχεται στο Βασίλειο της Μακεδονίας υπό τον Αλέξανδρο Α΄.
Ο Βασιλεύς των Παιόνων Δροπίων, (περίπου 279 π.Χ.), γιός του Δέοντα, έγινε γνωστός από το ανάθημα που έστειλε στους Δελφούς, μια χάλκινη κεφαλή Παιονικού Ταύρου, που αναφέρεται από τον Παυσανία. σ.σ. Το 1877 μ.Χ. ανακαλύφθηκε στην Ολυμπία ένα βάθρο ανδριάντα με επιγραφή ότι είχε στηθεί από τους Παίονες προς τιμή του βασιλιά Δροπίωνα. Αυτό δείχνει ότι οι βασιλιάδες της Παιονίας είχαν ελληνική καταγωγή αφού μόνο σε Έλληνες επιτρεπόταν η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς αγώνες.
Γνωστές πόλεις οι : Ειδομεναί, Ευρωπός, Γορτυνία, και η Αταλάντη που τοποθετείται μεταξύ Γορτυνίας και Ειδομένης. Βορειότερες πόλεις, που σήμερα βρίσκονται σε Γιουγκοσλαβικό έδαφος οι : Στεναί, Αντιγόνεια, Στόβοι, Νεάπολις, Άργος, Βυλάζωρα, Βελεσά (σημερινό Τίτο Βέλες).

Ρωμαϊκή Περίοδος (146π.Χ. – 334π.Χ)
Μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Μακεδονίας το 146 π.Χ. , η Παιονία έγινε τμήμα της Ρωμαϊκής Επαρχίας της Μακεδονίας, άνηκε στην Τρίτη Μερίδα της Μακεδονίας με πρωτεύουσα την Πέλλα.
Οι 5 αιώνες Ρωμαϊκής Κυριαρχίας χαρακτηρίζονται από την Ρωμαϊκή Ειρήνη «PAX ROMANA», της οποίας, ολοκληρώνεται ο Εξελληνισμός των Παιονικών φύλων και των κατοίκων της περιοχής στο χριστιανισμό.
Επι Βασιλείας του Διοκλυτιανού η περιοχή αλλάζει Διοικητική υπαγωγή μεταπίπτωντας στη δεύτερη μερίδα Μακεδονίας (Macedonia secunda) με έδρα τη Θεσσαλονίκη ως Προτεκτοράτο της Ιλλυρίας. Το σύνορο μεταξύ δεύτερης και τρίτης μερίδας, είναι ο ποταμός Αξιός.

Βυζαντινή Περίοδος (334π.Χ. – 1387π.Χ.)
Κομμάτι της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (Βυζαντινή Αυτοκρατορία) με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Μεταξύ των χρόνων ( 395μ.Χ. – 453μ.Χ. ), γίνονται επιδρομές, και βάρβαροι όπως Βησιγότθοι, Οστρογότθοι, Ούννοι, Σλάβοι, Άβαρες λεηλατούν την περιοχή του Αξιού. Γίνεται ακόμα εγκαθίδρυση “βαρδαριωτών Τούρκων”.
Οι επιδρομές από Γαλάτες, Γότθους και Γερμανούς καταλήγουν σε εγκατάσταση των τελευταίων στην περιοχή , όπου τους παραχωρήθηκαν εκτάσεις προς καλλιέργεια. Οι Γερμανοί που εγκαταστάθηκαν στην κοιλάδα του Αξιού, γρήγορα εκχριστιανίστηκαν και εξελληνίστηκαν από τους ντόπιους Ελληνικούς πληθυσμούς.
Κατά τον 7ο αιώνα λεηλατούν την περιοχή διάφορα μογγολικά φύλα όπως Άβαροι, Βαρδάροι και Βούλγαροι. Οι Βαρδάροι, οι οποίοι είναι Ούγγροι και συχνά αναφέρονται ως Τούρκοι από τους Βυζαντινούς, πετυχαίνουν την εγκατάστασή τους στην περιοχή της Αμφαξίτιδος και έκτοτε ο ποταμός Αξιός ονομάζεται Βαρδάρης. Οι Βαρδάροι ή Βαρδαριώτες όπως είναι αλλιώς γνωστοί, είναι ολιγάριθμοι και γρήγορα αφομοιώνονται και εξελληνίζονται από τον ντόπιο πληθυσμό. Κατά τον 8ο αιώνα η περιοχή δέχεται επιδρομές και λεηλασίες από Σλάβους και εκσλαβισμένους πλέον Βούλγαρους.
Οι επιδρομές αυτές ήταν καταστροφικές όμως οι επιδρομείς δεν εγκαθίστανται, αλλά προσπερνούν την περιοχή, κατευθυνόμενοι νοτιότερα προς Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο.
Το 817μ.Χ. χτίζεται η σημερινή εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στη Γρίβα και γύρω της αρχίζει να προστίθεται ο οικισμός της Γρίβας.
Από τον 5ο αιώνα μ.Χ. μέχρι και τον 12ο αιώνα μ.Χ. , ο Ελληνισμός της περιοχής πέφτει σε παρακμή και αφάνεια λόγω των συνεχών ξένων επιδρομών.
Μετά την Άλωση της Πόλης κατά την 4η Σταυροφορία, από τους Σταυροφόρους το 1204μ.Χ. και μέχρι το 1224μ.Χ. ήταν μέρος του Λατινικού Βασιλείου της Θεσσαλονίκης, βασιλείου που κατείχε την σημερινή κεντρική και βόρεια Ελλάδα. Το 1224μ.Χ. ήλθε στον έλεγχο του Ηγεμόνα του Δεσποτάτου της Ηπείρου Δούκα Θεόδωρο Κομνηνό και τελικώς επανήλθε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία το 1246μ.Χ .
Τον 13ο αιώνα μ.Χ. οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες παίρνουν κάποια μέτρα εναντίον των βορείων επιβουλέων οργανώνοντας κάποια οχυρωματικά έργα στην περιοχή, που πλέον αποτελεί ακριτική οριογραμμή (τα σύνορα είναι λίγο βορειότερα της Γευγελής και Βωγδάντσας) του Βυζαντινού κράτους. Οργανώνεται το φρούριο της Βαϊρού, ανάμεσα στο Κάστρο (Αρτζάν ή Γκογκαίικα) και το Λατόμι (Καραθοδωραίικα). Τον επόμενο αιώνα η κατάσταση έχει ομαλοποιηθεί και ο Ελληνισμός της περιοχής αποτελεί πλέον το μοναδικό στοιχείο της περιοχής.

Οθωμανική Περίοδος (1387μ.Χ. – 1912μ.Χ.)
Η περιοχή κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1387μ.Χ .. Περιγραφές Οθωμανών της εποχής (όπως ο χρονογράφος Χατζή Καλφά), αναδεικνύουν το Ελληνικό στοιχείο ως το μόνο στην περιοχή. Τα κτήματα του κάμπου αρπάζονται από τους Έλληνες και μοιράζονται σε τσιφλίκια που τα εκμεταλλεύεται Τούρκος Μπέης με έδρα το Πολύκαστρο. Ακολουθούν βίαιοι εξισλαμισμοί/εκτουρκισμοί και φυγή πολλών Ελλήνων της περιοχής, προς το Πάικο και άλλα ορεινά μέρη, που θεωρούνται πιο ασφαλή. Από το 1525μ.Χ . και μετέπειτα καταγράφονται στις βουνοπλαγιές του Πάικου ύπαρξη αρματωλών και κλεφτών.
Τον 15ο αιώνα μ.Χ. , με διαταγή του σουλτάνου φυτεύονται στην ευρύτερη περιοχή μουριές με σκοπό την παραγωγή μεταξιού. Η καλλιέργεια συστηματοποιείται. Αυτή η εξέλιξη, φέρνει κατά τους επόμενους αιώνες (16ο και 17ο αιώνα μ.Χ. ) στην περιοχή, πολλούς αγροτοεργάτες κυρίως Βούλγαρους προκειμένου να εργάζονται στα τουρκικά τσιφλίκια, καθώς οι Έλληνες είναι πλέον λιγοστοί και απρόθυμοι να εργάζονται στα τσιφλίκια των μπέηδων. Πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται πλέον να χρησιμοποιούν την σλαβική γλώσσα για την επικοινωνία στις δημόσιες εκδηλώσεις.
Από το 16ο αιώνα συρρέουν στην περιοχή και πολλοί Σαρακατσαναίοι από την Ήπειρο. Τον 17o και 18ο αιώνα μ.Χ. φτάνουν στην περιοχή πολλοί Βλάχοι, εκδιωγμένοι από τη Βόρειο Ήπειρο και Δυτική Μακεδονία από τις λεηλασίες των Τουρκαλβανών. Αυτές οι μετακινήσεις έχουν ως αποτέλεσμα την τόνωση του ντόπιου Ελληνικού στοιχείου.
Κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με Σουλτανικό Φιρμάνι η περιοχή ήταν αυτοδιοικούμενη με προνόμια. Η Γρίβα καταγράφεται ως «Μουκατάς» και «χωριό γναφείων». Οι κάτοικοι ήταν υποχρεωμένοι να ασχολούνται με την δημιουργία υφασμάτων και να επεξεργάζονται στα εργαστήρια υδροκίνησης (μπατάνια και νεροτριβές) τη χειμερινή τσόχα από την οποία γίνονταν οι στολές των γενιτσάρων και γενικότερα του Οθωμανικού Στρατού, με αντάλλαγμα την απαλλαγή από κάποιους φόρους του κράτους.
Ομολογίες μας πληροφορούν Στην περίοδο από το 1768μ.Χ. μέχρι και το 1808μ.Χ. , πραγματοποιήθηκαν πλήθος εξεγέρσεων με αρχηγούς που ηγούνταν των επαναστατικών αυτών ομάδων. Μεταξύ αυτών και ο Νίκος Τσάρας (Νικοτσαράς)
«Ο Νικοτσαράς πολεμά με τρία βιλαέτια με Σέρρες και με Έλυμπο με δώδεκα ταμπούρια».
Με την επανάσταση του 1821 η περιοχή βρίσκεται σε ασφυκτικό κλοιό από τους Τούρκους, με εντολές του Πασά της Θεσσαλονίκης Αβδούλ Αμπούδ, εντείνονται οι έρευνες σε σπίτια και γίνεται συστηματικός εκφοβισμός των κατοίκων, προσπαθώντας έτσι να αποτρέψουν κάθε εξέγερση.
Αν και περιοχή με προνόμια, οι κάτοικοι δεν ήταν αμέτοχοι στον Αγώνα του 1821. Στα χρόνια της Ελληνικού Αγώνα οι κάτοικοι διψασμένοι κι αυτοί για Ελευθερία συχνά πυκνά προβαίναν σε διάφορες μορφές αντίστασης με αποτέλεσμα ο Πασά Αβδούλ Αμπούδ να δώσει διαταγή βίαιου εξισλαμισμού. Οι Οθωμανικές Αρχές επειδή φοβήθηκε μήπως επεκταθεί η ελληνική επανάσταση, ξεσήκωσε πολλούς Τούρκους Κονιάρους (προφανώς καταγόμενους από το Ικόνιο της Μ.Ασίας) και τους μετέφερε στην κεντρική Μακεδονία. Πράγμα πού όχι μόνο διαφαίνεται από το σύνολο των αμιγών χωριών που υπήρχαν στον καζά Αβρέτ Χισσάρ (περιοχή Κιλκίς) που υπερτερούσαν των χριστιανών, αλλά και στα χωριά δυτικά του Αξιού Μαγιαντάν (Φανό), Καρασινάν (Πλαγιά), Αλτσάκ (Χαμηλό) και Γκόρνιτσετ (Γιουγκοσλαβίας), που σχηματίστηκαν από αμιγή μουσουλμανικό πληθυσμό.
«Σηκώθηκεν η Νιάουσα μαζί με την Κασσάνδρα χαλάστηκεν η Νιάουσα και ρήμαξ’η Κασσάνδρα Λουμπούτ πασάς τις χάλασε τις άρπαξαν Κονιάροι πήραν μανούλις με παιδιά και πιθερές με νύφες..»
Η αποτυχία της επανάστασης στη Μακεδονία έφερε την περιοχή σε δυσμένεια. Το 1843μ.Χ. , με την παραχώρηση κάποιων δικαιωμάτων στους Χριστιανούς. Όλα τα επόμενα χρόνια ληστρικές ομάδες Τουρκαλβανών πραγματοποιούν επιδρομές στην περιοχή προκαλώντας καταστροφές στο έμψυχο δυναμικό και άψυχο υλικό της.
Από το 1878μ.Χ. η κατάσταση χειροτερεύει με την πανσλαβιστική προπαγάνδα να καταβάλλει προσπάθεια αλλοίωσης του ελληνικού χαρακτήρα των κατοίκων.Η δράση στην περιοχή σώματα ντόπιων οπλαρχηγών με σκοπό την άμυνα κατά των Βουλγάρων είναι δυναμική και αποτελεσματική. Στα 1870 μ.Χ. , με το Βουλγαρικό εκκλησιαστικό σχίσμα, και την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχικής Εκκλησίας ξεσπά ένα κύμα εθνικιστικής βουλγαρικής προπαγάνδας με τη βοήθεια Ρώσων πρακτόρων. Πολλοί κάτοικοι αναγκάζονται κάτω από τις πιέσεις της Ρωσικής εξωτερικής πολιτικής του Πανσλαβισμού μέσω του βουλγαρικού παράγοντα, να προσχωρήσουν στην εξαρχία και στην ουσία να εκβουλγαριστούν.
Στην περιοχή δρα και αμερικανικός παράγων μέσω του Αυστριακού Προξενείου της Θεσσαλονίκης με σαφή στόχο των προσηλυτισμό των κατοίκων στον προτεσταντισμό. Πολλοί κάτοικοι προσηλυτίζονται.
Ο κίνδυνος εκβουλγαρισμού αφυπνίζει τον Ελληνισμό της περιοχής και μετά από έρανο των κατοίκων της Γρίβας, με επίτροπο τον Κόιο Αθανάσιο, χτίζεται το 3θέσιο Δημοτικό Σχολείο της Γρίβας ώστε να εκπαιδεύονται οι νέοι στην Ελληνική γλώσσα. Από τοπικές μαρτυρίες, αναφέρεται ότι οι κάτοικοι οργανώνουν ένοπλες επιτροπές άμυνας (ορκίζονται πολλοί στην “Μακεδονική Άμυνα” που λειτουργεί στα πρότυπα της Φιλικής Εταιρείας) για να αντιμετωπίσουν την βουλγαρική τρομοκρατία και τις τουρκικές αυθαιρεσίες.
Το 1899 τα Βουλγαρικά κομιτάτα δημιουργούν την οργάνωση (IMRO) (Εσωτερική Επαναστατική Οργάνωση Μακεδονίας-Ανδριανούπολης (Internal Macedonian-Adrianople Revolutionary Organization (IMRO) με μοτίβο την Αυτονομία της Μακεδονίας αυτοκυρήσωντας εαυτούς προστάτες όλων των Χριστισνών.Με αφορμή την πολιτική αυτή δημιουγήθηκε η διαμάχη μεταξύ των Πατριαρχικών (Ελλήνων) και των Εξαρχικών (Βουλγάρων).
Κατά την περίδο του 1900-1903 ο ντόπιος ελληνισμός αμύνεται στις επιδρομές των κομιτατζίδων (βουλγαρικές ομάδες που πάσχιζαν με βίαια μέσα να εκβουλγαρίσουν τον ελληνικό πληθυσμό). Σε όλη την έκταση δυτικά του Αξιού μέχρι το Πάϊκο η παρουσία των Μακεδονομάχων, ήταν σημαντική. Μακεδονομάχοι : Ιωάννης Α. Οικονόμου , ΠαπαΧρήστου Οικονόμου

Στις 15 Οκτωβρίου 1912μ.Χ. (Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος), η Γρίβα καταστάφηκε από πυρκαγιά που έβαλαν οι Τούρκοι με αποτέλεσμα την Ολοκληρωτική καταστροφή της, πλήν του Σχολείου και της Εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. Πολλοί κάτοικοι φωνεύθησαν. Απελευθερώθηκε και ενσωματώθηκε στο τότε Ελληνικό Βασίλειο.

Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914μ.Χ. – 1918μ.Χ.)
Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τέλη 1915, Γαλλο – Βρετανικά στρατεύματα προέλασαν στη περιοχή της Παιονίας. Οι Γάλλοι έκαναν έδρα τους στο Μακεδονικό Μέτωπο τη Γουμένισσα και δημιούργησαν υλοτομείο στην σημερινή περιοχή της Λίπτας . Εκεί αποψήλωσαν κυριολεκτικά το πυκνό Δάσος Καστανιών που υπήρχε δημιουργώντας ξυλεία στήριξης Σιδηροδρομικών Δοκών στη Γαλλία στη Διαδρομή από το Παρίσι.
Τον Μάιο του 1917 οι συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ νίκησαν τα ΓερμανοΒουλγαρικά στρατεύματα στη Μάχη του Σκρα. Το 1913 οι Έλληνες της περιοχής αποτελούσαν, με τις καλύτερες εκτιμήσεις, το 43% του πληθυσμού. Με τις ανταλλαγές πληθυσμών που ακολούθησαν το 1923, μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Τουρκίας, ο Ελληνικός πληθυσμός ενισχύμένος και από πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, το Πόντο και την Ανατολική Ρωμυλία έφτασε το 89%.
Η Σλαβική μειονότητα που απέμεινε και η οποία ονομαζόταν από το Ελληνικό κράτος ως Σλαβομακεδόνες ή Βουλγαρίσαντες ή Σλαβόφωνες Έλληνες αφομοιώθηκε πλήρως από την Ελληνική πλειοψηφία. Μετά την καταστροφή της Μ. Ασίας στα 1922 καταφεύγει στην Περιοχή όλος σχεδόν ο ελληνικός πληθυσμός της Μ. Ασίας και του Πόντου. Πάνω από ένα εκατομμύριο οι Έλληνες ξεριζώθηκαν από τις εστίες τους όπου επί χιλιετηρίδες έζησαν . Έχασαν το βιός τους την προγονική τους γη και φτωχοί , καταστραμμένοι έφτασαν στην περιοχή ,για να χτίσουν νέα ζωή πάνω στα ερείπια κάποιας άλλης.
Τον Ιανουάριο του 1924 υπογράφτηκε η ελληνοτουρκική Σύμβαση για την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών. Μέχρι το Νοέμβριο του 1924 είχε αναχωρήσει ολόκληρος ο μουσουλμανικός πληθυσμός της περιοχής και γενικότερα της Μακεδονίας.

Το χωριό ονομαζόταν μέχρι το 1926 ονομαζόταν Κρίβα και μετονομάστηκε σε Γρίβα την 1/11/1926 με το ΦΕΚ:401/1926.

Η εποίκιση των οικογενειών αποτέλεσε, αληθινά, μια ηρωική προσπάθεια δεδομένου ότι δεν υπήρχε προγραμματισμός ούτε μέσα συγκοινωνίας. Για την εγκατάστασή τους χρησιμοποιήθηκαν τα σπίτια των Τούρκων, αυτό όμως δεν έφτανε. Μέχρι το 1927 παραχωρήθηκαν στους πρόσφυγες άροτρα, κάρα, είδη σφαγής και μικρά γεωργικά εργαλεία. Μέχρι τον Οκτώβριο του 1928 μοιράστηκαν βόδια, αγελάδες, άλογα, αιγοπρόβατα κ.λπ. Επίσης δόθηκαν από 40 στρ. σε κάθε αγρότη οικογενειάρχη και 11-12 στρ. σε κάθε αμπελουργό. Μοιράστηκαν ακόμη κλήματα, μωρεόδεντρα και οπωροφόρα δέντρα. Η αποστράγγιση του βάλτου των Γιαννιτσών δημιούργησε εύφορη γη που μοιράστηκε με Κλήρους κατόπιν αιτήσων στις αντίστοιχες Διοικήσεις.

Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος (1939μ.Χ. – 1945μ.Χ.)
Κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Γρίβα ήταν υπό Γερμανική κατοχή από τον Απρίλιο του 1941 έως τον Οκτώβριο του 1944. Κατά τη Γερμανική κατοχή, δυνάμεις του ΕΛΑΣ πραγματοποίησαν πολλές επιχειρήσεις δολιοφθορών κατά των δυνάμεων του Άξονα, ενώ οι κάτοικοι διευκόλυναν τους Έλληνες αντιστασιακούς, παρέχοντάς τους καταφύγιο.
Κατά τη δεκαετία του 1960…ακολούθησε μαζική μετανάστευση στην Δυτική Γερμανία, Ελβετία, καθώς και εσωτερική μετανάστευση κυρίως στη Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Τη δεκαετία του 1980 επετράπη στους πολιτικούς πρόσφυγες του Εμφυλίου Πολέμου να επιστρέψουν στη Γενέτειρά τους.

Tα ιστορικά στοιχεία είναι παρμένα από:

α) ΓΙΩΡΓΟΣ ΕΧΕΔΩΡΟΣ,Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΙΛΚΙΣ, ( Η ΜΕΤΑΞΥ ΠΑΪΚΟΥ & ΚΡΟΥΣΙΩΝ ΧΩΡΑ), Από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα, Τόμοι Α΄και Β΄, ΚΙΛΚΙΣ.
β) Χρήστου Π. Ίντου, Παιονία και Παίονες.
σ.σ. Ευχαριστώ προσωπικά όλους όσους Ανώνυμα με Στήριξαν στον Εμπλουτισμό της παραπάνω έρευνας, η οποία θα συμπληρώνεται ΣΥΝΕΧΩΣ.!

* Συμπλήρωση Περισοτέρων Στοιχείων να γίνεται στο Χώρο των Σχολίων στο Τέλος του Άρθρου

Σύντάξη-έρευνα-ταυτοποίηση-επιμέλεια-προσαρμογή: Κόιος Αθ. Χρήστος

(c) ... Κόϊος Αθ. Χρήστος ....Απαγορεύεται η Αντιγραφή του Κειμένου με κάθε μέσο.